top of page
TAP-LargeApplication-FullColor-200px.png

पललोजेोजेननन

यमययययययपँचँचँचँचँच(ँचररर))))पपपपपपपपपपपपपपपपपपपपपपपपप)(

हम,अधोहस्ताक्षरीलोगोंकामानना​​हैकिवर्तमानसामाजिक,आर्थिक,राजनीतिकऔरशैक्षणिकवव्यवस्थाएँसत्ताकेउन संबंधोंकोपुनस्र्त्पादितकरतीहैंजोअसीमअसमानताओंहैंऔरधरतीपरजीवनकेलिएख़तरापैदाकरतीहै.हमवैकल्पिकशिक्षाशास्त्रऔरसुधारात्मकशिक्षाप्रणालियोंका ,थ,एएए््थथथथथथथ

,असअसअस,,,,,,,,,,,,, येसंकट - मौजूदासमयमेंदुनियाभरमेंकोरोनोवायरस महामारी ,संरचनात्मकअसमानताओं,पुलिसक्रूरताऔरनस्लवाद,व्यापकपितृसत्ता,जलवायुअराजकतामेंबढ़तीतेज़ीऔरयुद्धोंकेनिरंतर बढ़तेखतरेकेतौरपरदेखेजारहेहैं-वैश्विकतौरपरपूँजीवादऔरसैन्यवादसेसंचालितहैं 。 हमेंइसअनोखेऐतिहासिकमौकेकाइस्तेमालसार्वजनिकशिक्षा परफिरसेविचारकरकेऔरउसमेंक्रांतिकारीपरिवर्तनकेजरियेगहरेबदलावकेएकऐसेप्रवेशबिंदुकेतौरपरतैयारकरनाहोगाजोमानवएकताऔरसहयोगकानिर्माणकरेगाऔरनस्लवाद ,पितृसत्ताऔरपूँजीवादकोसमाप्तकरेगा。 मधणणणषषषषमम तततीषषषषसेहोहोहोहोहो इसकेलिएऐसीशिक्षाप्रणालियोंकेनिर्माणकी आवश्यकताहोतीहै ,जिन्हेंहमकेवलसभीक्षेत्रोंऔरखासकरअर्थव्यवस्था औरराजनीतिमेंसामाजिकपरिवर्तनकेलिएएकव्यापकसंघर्षकेहिस्सेकेरूपमेंप्राप्तकरसकतेहैं

येेेेेषषषषषषषष मानवइतिहासजटिलताकीपूरीएकश्रृंखलाऔर शक्तिसंबंधोंकेजरियेतैयारकिएगएअंर्तसंबंधितसामाजिकपरिवर्तनोंकोपरिलक्षितकरताहै :कृषिवादसेलेकरऔद्योगीकरण,औपनिवेशिकविजयकेरास्तेअधिनायकवादीतानाशाही,पोस्टउपनिवेशवाद,नवउदारवादीवैश्वीकरणऔरडिजिटलक्रांतियोंऔरसर्विलांसपूँजीवाद पूंजीवादतथाराष्ट्रीयसुरक्षाकीस्थिति मिलीभगमिलीभगजोमममममम

परचसचसचसहैहैहैहैहैहैरहैहैहैरहैहैहैररररररररररररररररररररररररररररररररहैररहैरररहैहैहैहैहैहैरहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहै औइसइसिववववव येवैचारिकवर्चस्वलगभगहमेशाउसदिशामें बढ़नेकेलिएतैयाररहताहैऔरऐसीशिक्षाप्रणालीकानिर्माणकरताहैजोसुदृढ़ ,पदानुक्रमितमान्यताओंऔरकठोरदोहरीअवधारणाओंजैसेमानव/गैर-मानव,पुरुष/महिला,मन/शरीर,धर्मनिरपेक्ष/आध्यात्मिक,श्रेष्ठ /ही,शहीीी-हैहैहैहैिेेेियियिय वैश्वीकरणऔरजलवायुपरिवर्तनकेकारणदुनियाभरमें उभरतेसमकालीनअधिनायकवादी ,राष्ट्रवादी,पितृसत्तात्मकऔरबसनेवालीऔपनिवेशिकआबादी,इनविरोधाभासोंकोतेज़करतीहैऔरअपनीपकड़ मजबूतकरनेकेलिएसामाजिकअसुरक्षाकोउकसानेकाकामकरतीहै

ोंियियियषष,थिथिथिथिथिथिथिथिथि यहविचारधारावैश्विकअर्थव्यवस्थाऔरराष्ट्रीयराजनीतिकप्रणालियोंको आकारदेनेकेलिएसमृद्धपराराष्ट्रीयकारपोरेशनोंऔरबे -हिसाबशक्तिशालीअरबपतियोंकोशामिलकरनेकीक्षमता रखतीहैजोअंतत :हमेशानिकालनेवाला,कार्बनआधारित,आर्थिकगतिविधियांऔरअबाधितउपभोगऔरपारिस्थितिकमेंबेहद पतनकेनतीजेकेतौरसामने आいी ,हसेहसेषषषष,,,, फिभीभीचसचसिलिलिलिलिल अधियययययेयययययय

नंगंगंगियियियंगंगंगंगंगंग उेेववेेेेेेेे शिक्षाज्यादातरप्रतियोगात्मकबाज़ारोंमेंतैयारहोतीहैजो नस्ल ,वर्गऔरलैंगिकअसमानताजहांनिजीमालिकऔरठेकेदार तथाशिक्षकएवंछात्रप्रतियोगिताकरतेहैंऔरफिरउनकीलागतक्षमताऔरमानकटेस्टकेहिसाबसेरैंकिंगहोतीहै :एकउपभोक्तावादीशिक्षामॉडलसीमितसरकारीबजटके मुकाबलेमानकोंकेगठन , वेेलौटलौटलौटथिथिथिथिथि यहमॉडलमानवअपवादवाद,नस्लीयपूर्वाग्रहऔरश्वेतप्रभुत्व,मतभेदकेनकार,आर्थिकऔरराजनीतिकअसमानताकोवैधबनाना,उच्चतमव्यक्तिवाद,अबाधितआर्थिकविकास,बड़े-बड़ेदावोंकाखुलास्वागतऔरतानाशाहीशासनके अनुपालनकीव्यवस्थाकोलागूकरताहै 。 इसकाएकनतीजावहविचित्रअंतरविरोधहैकिमानव इतिहासमेंसबसेज्यादाशिक्षितआबादीसामूहिकरूपसेजीवितग्रहोंकीप्रणालियोंकीपारिस्थितिकीकेध्वंसकाकारणबनरहीहैजोसामूहिकआत्महत्याऔरपारिस्थितिकीकेखात्मेकारास्ताहै

पिछलेतीससालोंकेदौरानसिविलसोसाइटीऔर शैक्षिकयूनियनेंसभीकेलिएशिक्षाकीआकांक्षाकीलगातारवकालतकरतीरहीहैं :अनिवार्यशिक्षाकाअभूतपूर्वपैमानेकेस्तरपरविस्तार होगयाहै-जिसमेंतकरीबनरोज़ाना 200करोड़बच्चेशामिलहोतेहैं。 लिएलिएलिएलिए-12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 -12 8-12 औजजककजजजजजजज आसिोोपपपपपपहींहींहींपप कुछहिस्सेमें,पिछलेचारदशकोंकेबाजारकेकट्टरतावादकेचलते बड़ेपैमानेपरसामनेआएसंरचनात्मकअन्यायनेसामाजिकक्षेत्रोंमेंलगातारखर्चेकोकमकियाहैऔरसभीतरहकेसरकारीगतिविधियोंकोअप्रभावीऔरनाजायज़तौरपरपेशकरअपमानितकियाहै 。 नशिचचचचचचचचचचचचच

िहैहैहैहै; ,कससाााााखुफियखुफियखुफियककक, इसविचरेेसमझेररररर हलखखचेचेााााााा 20य20 20 20 20 20 20े20 20ेेेेेेेेेेेेेेेेेेे20ेेेेे20े 0.7र0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 औषषषषषूूूे

इइरर。。 समसययेपेपेपेप ,औविशविशविशविश,,,,,,,,, ियोंषषगियोंियोंषषषषष(औदूसदूसऔीीी)शि))षषषषषषषषषषषषषषवपूवपूषषवपूवपूवपूवपूवपूवपूवपूवपूवपूवपूवपूवपूवपू) शिषदेदेेषषषषषषषष विशववसवसएसिफ़सिफ़सिफ़सिफ़सिफ़सिफ़सिफ़सिफ़ औऔऔहहहहहहहहह

क्ििवव सभीसरकारोंकोप्राथमिकशिक्षासेलेकरउच्चशिक्षा केलिएमुफ्तसार्वजनिकशिक्षाकीव्यवस्थाकोस्थापितकरनाचाहिएजोएकमहत्वपूर्ण ,सहभागी,हमकैसेसोचतेहैंउसकालोकतांत्रिकपुनर्मूल्यांकनकरनेऔर दुनियामेंएकजुटहोकरकामकरनेकेयोग्यबनाएगा.शिक्षाकोएकमानवअधिकारकेतौरपर िशीलएीीीिशीलिशीलिशीलिशीलिशीलिशीलिशीलिशीलिशीलिशीलिशील औयहयहरररर््् लेकिनपाठ्यक्रमकोपूरीताकतसेउपभोक्ताजटिलताको विनम्रतापूर्वकखारिजकरदेनाचाहिएजोग्लोबलवार्मिंगऔरतबाहीकोबढ़ावादेनेकाकामकरतेहैं.समुदायोंकेपारंपरिकज्ञानकोसहयोगी ,सामाजिकएकजुटता,प्रेम,कल्पना,सृजनात्मकता,निजीसंतुष्टि,शांति,पर्यावरणपक्षी,लोकतांत्रिक औरमानवीयमूल्योंकोबढ़ावादेनेवालीशिक्षामें बदलनेकेप्रयासहोनेचाहिए.ध्यापकोंकोपेशागतस्वायत्तता ,गुणवत्तापरककार्यस्थितियांऔरयूनियनतथादूसरेसंगठनोंकेज़रिए नीतिनिर्माणमेंमुख्यआवाज़केतौरपरशामिलकिएजानेकीजरूरतहै.उसीतरहसेछात्रोंऔरउनकेप्रतिनिधिसंगठनोंको रषषषषष

बदलमववियियषषषषूू येेूूाावववववववव सएडटेमममममममममममममममम हमशिषदूसीीीीीमेंमेंमेंमेंमें जिसमेंषषषषषष इसकेबजायहमसंगठितछात्रोंऔरअध्यापकों,पूरेट्रेडयूनियनआंदोलन,लोकतांत्रिकसमुदायआधारितआंदोलनों-जिसमेंअल्पसंख्यकोंकेसंगठन,प्रवासीऔरशरणार्थीशामिलहैं-औरस्वतंत्रमीडिया,संगठनोंऔरप्रोफेशनलजोगलतचीजोंमेंहमारे न्यायबढ़ानेकेसंकल्पोंकोसाझाकरतेहैं ,वास्तविकसमाजजिसमें हहहहैंहैंहैंषोंषोंषोंषोंषोंषोंषोंषोंषोंे येसमूहपहलेहीशैक्षिकन्यायकेलिए विकल्पविकसितकरचुकेहैंजिसमेंस्कूलऔरगैरऔपचारिकशिक्षाप्रोग्रामशामिलहैंजो 21वींसदीकेसमाजवादी,स्थानीयऔरब्लैकसंप्रभुता,ब्लैकलाइवसमैटर,दास-प्रथाविरोधीऔरमहत्वपूर्णशिक्षाशास्त्रकोसमर्थन करताहै

हैषषषहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहैहै:

यमनययषषससससस

शिक्षाप्रणालियोंकोउसनईदिशामेंले जानेकीजरूरतहैजोअपनेसमाजोंकीअसमानताओंऔरअन्यायों ,नस्लीयभेदभावकोबढ़ावा,लैंगिकऔरविकलांगतान्यायकोहलकरेऔरऐसे मॉडलकोशामिलकरनेकीजरूरतहैजोइसबातकीशिक्षादेताहैकिकैसेसामुदायिकरूपसे षषषषसमसमसमसमन

यनयययााीीीी

हमेंवैश्विकस्तरपरएकनईग्रीनडील औरसार्वजनिकशिक्षाप्रणालियोंकीजरूरतहैजोमानवपारिस्थितिकीऔरगुणोंकेपक्षपोषणकीशिक्षादेतीहैजोआजकेऔरभविष्यदोनोंमेंबदलावोंकेलिएसुविधाप्रदानकरेगी

यथिययथवथवथवथवथवथवथव

आथिथिणणथिथिथिथिथिथिथि इसमहामारीकोपूँजीवादपूंजीवादसेबिल्कुलदूरएक बुनियादीबदलावऔरकार्यस्थलीयलोकतंत्रतथारेडिकलरूपसेएकपुनर्वितरितअर्थव्यवस्थावालेदौरकेतौरपरचिन्हितकियाजानाचाहिएजोराष्ट्रीयऔरअंतरराष्ट्रीयस्तरपरसभीकीसेवाकेलिएप्रोग्रेसिवटैक्सऔरप्रोग्रेसिवखर्चेकोप्राथमिकतादेताहो

保留所有權利-保留所有權利

सवसवसवसवसवसवसवसवसवसज ेजजजजलेेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेलेले ीयीयथीयीयीयीयसीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीयीय

थुआुआुआुआुआुआससथथथथथथथ दुियससससससस ोतततोलिएलिएलिएलिएलिएलिएलिए

inन्दी中的PDF

bottom of page